Istorijski spev „Smrt Smail-age Čengića“ je najpoznatije Mažuranićevo delo. Kao inspiracija za pisanje poslužio mu je stvarni istorijski događaj, pogibija hercegovačkog silnika Smail-age Čengića. Radnja se odigrala u Hercegovini, 1840. godine.
Spev čine pet pevanja: Agovanje, Noćnik, Četa, Harač i Kob. Smail-aga Čengić iz Lipnika kod Gacka bio je zlikovac i surov ubica.
Sveteći se za zverske zločine Smail-age drobnjački junaci Novica Cerović, Šujo Karadžić, Mirko Aleksić i drugi, u vešto postavljenoj zasedi likvidirali su Smail-agu i još četrdesetak Turaka.